PFAS
Nederland diende in januari 2023 samen met vier andere landen – Duitsland, Noorwegen, Zweden en Denemarken – een voorstel in voor een EU-breed verbod op per- en polyfluoralkylstoffen (PFAS).
Het voorstel is dat het verbod geldt voor de productie, het in de handel brengen (o.a. import) en het gebruik van vrijwel alle verschillende PFAS: zowel bestaande als nog niet bestaande PFAS. Dit moet voorkomen dat bedrijven de ene PFAS vervangen door de andere.
Het voorstel
Bureau REACH presenteerde het voorstel op 7 februari 2023 bij de Nederlandse Permanente Vertegenwoordiging in Brussel aan de pers. Dit viel samen met de publicatie van het voorlopige dossier. Verschillende landelijke dagbladen in de EU en daarbuiten schreven hierover. Het hoofd van Bureau REACH ging ook op Radio 1 in gesprek met de presentator en vertegenwoordigers van de industrie.
De officiële publicatie van het voorstel was in maart 2023. Op dat moment startte ook een consultatieperiode van zes maanden waarin belanghebbenden konden reageren op het voorstel en ontbrekende informatie indienen. Aan het eind van de consultatieperiode op 25 september lagen er maar liefst 5642 commentaren. Dit besloeg in totaal meer dan 100.000 pagina’s, inclusief bijlagen.
Het werk in 2024
De wetenschappelijke comités van het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) zijn het dossier nu aan het beoordelen. Dat zijn het Comité risicobeoordeling (RAC) en het Comité sociaaleconomische analyse (SEAC). De dossierindieners – onder wie Bureau REACH – updaten intussen het dossier. Ze doen dit op basis van de ontvangen commentaren, informatie en aanbevelingen van de wetenschappelijke comités. Het werk verloopt gefaseerd en zal ook nog in 2024 doorgaan. Voor meer informatie klik hier.
Aankomende dossiers
Asbest
Asbest kan verschillende vormen van kanker veroorzaken. Dit resulteert jaarlijks nog steeds in honderden slachtoffers in Nederland. Daarom is het gebruik van asbest dat bewust is toegevoegd aan producten onder REACH verboden.
Toch waren er in de afgelopen jaren verschillende incidenten met asbest in producten. Bijvoorbeeld als verontreiniging in een product, zoals straalgrit, of van nature aanwezig in een grondstof, zoals in talk dat wordt gebruikt in make-up.
Of asbest bewust of onbewust aanwezig is, maakt geen verschil voor het risico op kanker. Bureau REACH wil het bestaande verbod daarom uitbreiden om incidenten te voorkomen. We hebben hiervoor in 2023 een eerste verkenning gedaan en gedeeld met de lidstaten en het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA). De lidstaten en ECHA kunnen reageren op de onderzochte opties en aangeven hoe zij asbest op dit moment reguleren. In 2024 zal Bureau REACH met behulp van die input het voorstel voor de uitbreiding van het verbod verder uitwerken. Bureau REACH zal het voorstel vervolgens indienen bij ECHA, die de besluitvormingsprocedure opstart en het voorstel voorlegt aan de wetenschappelijke comités. Na eventuele aanpassing zal de Europese Commissie het voorstel voor uitbreiding van het verbod bespreken en al dan niet in aangepaste vorm vaststellen.
Staalslakken
In 2023 zijn we gestart met de screening van staalslakken. Staalslakken bestaan grotendeels uit calciumoxide, zijn zeer basisch en corrosief. Er is geen (zelf)classificatie van staalslakken voor corrosiviteit of irritatie. Toch zijn door de Inspectie voor Leefomgeving en Transport (ILT) en media (Zembla) gezondheidsklachten gerapporteerd. De betreffende mensen zijn blootgesteld aan stof van staalslakken die in de omgeving zijn toegepast als funderingsmateriaal. Daarbij gaat het onder meer om huid- en oogirritaties, irritaties aan de luchtwegen, bloedneuzen en zelfs brandwonden aan de huid. Ook is het water in aanliggende sloten zeer basisch.
Volgens het Chemical Safety Report (CSR) is classificatie alleen op basis van de pH-waarde geen optie. Uit testen blijkt dat de buffercapaciteit van staalslakken daarvoor te laag is. Diverse in vitro, in vivo en ex vivo testen voor oog- en huidirritatie laten geen enkel effect zien. Op basis daarvan lijkt het gerechtvaardigd dat er geen classificatie is voor corrosie of irritatie. Toch is het raar dat omstanders wel zulke klachten ervaren. Bureau REACH heeft de eerste bevindingen besproken en besloten het initiatief door te zetten in de vorm van een regulatoire management optie analyse (RMOA). We hopen hiermee passende vervolgactie(s) te kunnen bepalen.